Menisküs nedir?

Menisküsler diz ekleminin içerisinde yer alan kıkırdak yapılarıdır. Menisküsler, bacağın üstündeki ve altındaki iki kemiğin hareket esnasında birbiriyle sürtünerek aşınmasını önler. Her iki dizde de, biri iç tarafta biri dış tarafta olmak üzere 2’şer adet menisküs bulunur. Dizin sabit kalmasını ve vücut ağırlığının dengelenerek dizlere eşit oranda yayılmasını sağlarlar.

Menisküsler nasıl yırtılır?

Menisküsler genellikle dizin aniden dönmesi ya da bükülmesi ile yırtılır. Sporcular arasında yaygındır. Sporcu olmayanlarda da gündelik hayatta yapılacak ters bir hareket, atılacak yanlış bir adım dizin burkulmasına ve menisküsün yırtılmasına sebep olabilir. İlerleyen yaşla beraber menisküslerde aşınma ve yıpranmalar meydana gelir, yırtık oluşumu da kolaylaşır.

Medial (iç) menisküs yırtıkları laterale (dış) göre daha sık olarak görülür. Bunun nedeni dış menisküsün daha hareketli olup travmalardan kaçabilme yeteneğidir. Ancak ön çapraz bağ rüptürü ile beraber olan yırtıklar daha çok lateral menisküsün arka kısmında ortaya çıkar.

Menisküs yırtıklarının çeşitleri var mıdır?

Menisküs yırtıkları büyüklüklerine göre ayrılabilecekleri gibi yırtığın şekline göre de sınıflandırılabilirler. Büyüklüklüklerine göre üç gruba ayrılırlar. Şekline göre ise, longutudinal (vertikal) yırtıklar, horizontal yırtıklar, oblik yırtıklar, radyal yırtıklar ve kompleks yırtıklar (Flep tarzı, kompleks ve dejeneratif yırtıklar) olarak sınıflandırılırlar.

Menisküs yırtığı varsa nasıl şikayetler olur?

Menisküs yırtığına bağlı ana şikayet, dizde hareketle oluşan ağrıdır. Genellikle şişme, yanma hissi ve hareket kısıtlılığı ağrıya eşlik eder. Menisküs yırtıkları oluşurken hastalar genellikle ani bir ağrı batma ya da yırtılma hissederler. Birkaç saat içinde dizin içinde sıvı veya kan toplanmasına bağlı olarak diz ekleminde şişlik ortaya çıkar. Genellikle yaralanan dizin üzerine basmak mümkündür ancak topallama vardır. Yaralanma şiddetli ise menisküs yırtıklarına diz ekleminin çapraz ya da yan bağlarının kopmaları eşlik edebilir. Bu durumda dizde emniyetsizlik ve boşluk hissi gibi belirtiler ortaya çıkar. Dizdeki takılma ve kilitlenmeler yırtığının belirtisi olabilir. Bazen yırtılan menisküs parçası, diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında sıkışarak diz hareketini engeller. Kilitli diz olarak bilinen bu durumda dıştan müdahale ile açılma sağlanamazsa, acil cerrahi gerekir.

Menisküs yırtıklarının tanısı nasıl konulur?

Ortopedi muayenesi sonrası menisküs yırtığından şüphelenildiği durumlarda MR incelemesi ile yırtığın varlığı doğrulanır. Ayrıca MR ile yırtığın yeri, şekli ve büyüklüğü de tam olarak anlaşılır. Yine MR sonucunda, menisküs yırtığına eşlik edebilen bağ lezyonu gibi patolojiler de tanınmış olur.

Menisküs yırtıkları nasıl tedavi edilir?

Menisküs yırtıklarının tedavisi, yırtığın yerine, şekline, büyüklüğüne ve oluşturduğu şikayetlere göre belirlenir. Tüm yırtıkların ameliyat olması gerekmez. Küçük çaplı, fazla şikayet vermeyen yırtıkları sadece izlemek yeterli olur. Belirgin kilitlenme oluşturmayan ve sadece egzersizle ağrı yapan yırtıklarda fizik tedavi ile sağlanacak güçlendirme şikayetleri geriletebilir. İlaç ve egzersiz gibi yöntemlerle geçmeyen ağrı oluşturan, kilitlenme yapan ya da kişinin günlük veya spor yaşantısını etkileyen yırtıkların artroskopik olarak temizlenmesi ya da dikilmesi gerekir.

Artroskopi nedir? Nasıl yapılır?

Skopi, görüntüleme anlamına gelir. Artroskopi eklem içerisinin görüntülenmesidir. Lokal ya da genel anestezi ile yapılabilir. Diz içerisine yaklaşık 0.5 cm’lik bir delikten kamera sokularak görüntüleme yapılır. Diz içi yapılar bir prob yardımı ile muayene edilir. Çeşitli aletlerle menisküs yırtıkları temizlenir veya dikilir. Bağ onarımları ve kıkırdak cerrahileri de günümüzde artroskopi ile yapılabilmektedir.

Menisküs yırtıkları dikilebilir mi?

Menisküslerin tümünde kan damarları bulunmaz. Kan damarları menisküslerin dış kısmından girerek orta kısmına kadar uzanır. Kanlanan kısma kırmızı, kanlanmayan kısma ise beyaz zon denir. Kanlanmayan bölgelerdeki yırtıklar dikilse bile iyileşme şansları olmaz. Kırmızı sondaki yırtıklar dikilebilir. Diğer alanlardaki yırtıklar ise kısmı olarak çıkarılarak, menisküse normal bir kontur kazandırılır.